مقامات امام حسین(علیه السلام)
برای شناخت مقامات امام حسین(ع) در زیارت نامه ها ضمن پرداختن به نسب شناسی امام حسین(ع) به حسب و نسب و مقامات معنوی آن حضرت(ع) توجه داده شده
1. فرزند رسول الله(ص):
از مهمترین عناوینی که به نسب ایشان اشاره دارد، فرزند رسول الله(ص) بودن ایشان است
این عنوان برگرفته از آیه مباهله یعنی آیه 16 سوره آل عمران است
خداوند برخلاف تفکر جاهلی که نسبت را تنها از طریق پسران می دانستند، نسب از طریق دختران را نیز اثبات می کند
اینگونه است که امام حسن و امام حسین(ع) به عنوان ابناء الرسول(ص) مطرح می شوند.
2- ذوی القربی:
یکی دیگر از عناوین مربوط به نسب ایشان عنوان ذوی القربی است که در آیات قرآن نسبت به گرامیداشت و تکریم ایشان تاکید شده
آیه 23 شوری: قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى
( ای پیامبر، بگو اجری بابت تبلیغ رسالت خویش از شما جز مودت و دوستی در خویشان خود نمی خواهم)
3- اولوا الامر:
از مقامات معنوی که به حسب ایشان ارتباط دارد، مقام اولوالامراست که در آیاتی از جمله آیه 59نساء به آن اشاره شده أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ
در این رابطه روایات تفسیری بسیاری وارد شده که به بیان مصادیق اولوا الامر(ع) که اطاعت ایشان همانند اطاعت خدا و رسول (ص) واجب شده، پرداخته است
4- عصمت و طهارت:
خداوند در آیه 33احزاب به صراحت از عصمت امام حسین(ع) به همراه دیگر امامان معصوم (ع) از اهل بیت (ع) اشاره و توجه داده است
5- اهل بهشت:
سوره هل اتی(دهر) دربیان حسب و مقامات اخروی ایشان (ع) نزول یافته است و خداوند بصراحت در این آیات از بهشتی بودن و مقامات اخروی آن حضرت سخن گفته است
6- اهل ذکر و علم:
از دیگر مقامات معنوی ایشان اهل ذکر (نحل34) و راسخون در علم (آل عمران7) است
7- صادق:
از دیگر مقامات معنوی امام حسین (ع) همانند دیگر اهل عصمت و طهارت (ع) عنوان مصادیق است که خداوند در آیه 119توبه به آن اشاره دارد
در روایات ماثور از امام حسین(ع) به عنوان شهید صدیق یاد می شود
9- شهید:
از مقامات بزرگ آن حضرت(ع)، جهاد در راه خدا و شهادت است
نقش جهاد و شهادت حضرت چنان در تاریخ اسلام و تغییر جهت امت محمد (ص) مهم و اساسی بوده که ایشان را به عنوان سید الشهداء و سرور شهیدان معرفی می کند
البته پیش از شهادت امام حسین(ع)، به سبب نقش مهم و اساسی حضرت حمزه سید الشهداء در تثبیت موقعیت اسلام در عصر پیامبر(ص) این عنوان به آن جناب تعلق داشته است
ولی پس از واقعه عاشوراء، مقام سید الشهداء به حضرت امام حسین(ع) رسید و ایشان سید الشهداء مطلق است بگونه ای که هرکسی این عنوان را به کار می برد مقصود همان حضرت امام حسین(ع) است
چنانکه مقام خاص امام علی(ع) عنوان امیرمومنان به شکل مطلق است
10. حدیقه ملائکه و فرشتگان:
مقام آن حضرت(ع) در پیشگاه خداوندی چنان است که در روایات ماثور از گردآمدن فرشتگان در پیرامون قبر ایشان سخن گفته شده به این معنا که فرشتگان بسیاری در گرداگرد قبر آن حضرت(ع) در خدمت ایشان و زوار آن حضرت (ع) هستند
11. حجت الله:
ایشان به عنوان انسان کامل و متاله و ربانی در چنان جایگاهی است که خداوند آن حضرت را حجت خویش در آسمان و زمین قرار داده است (زیارت نامه ابن قولویه از امام صادق(ع) مفاتیح الجنان)
می دانیم که حجت های الهی برای این است که دیگر عذر و بهانه ای برای کسی باقی نماند
خداوند هرگز امت و قومی را بدون حجت و بیان کامل عذاب نمی کند و وقتی حجت بر امتی تمام شد و ایشان بر خلاف آن عمل کردند، آنگاه است که خداوند بندگانش را به سبب تخلف از حجت عذاب می کند (نساء156
12. امین الله:
امین الله کسی است که امانت بزرگ الهی از مسئولیت خلافت و رسالت الهی را برعهده گرفته و به درستی از عهده آن برآمده است (احزاب27)
13. مظلوم:
مظلوم کسی است که علیه ظلم قیام کرده و در برابر آن ایستاده و منظلم نبوده است
ولی ظالم به سبب قدرتی که داشت اجازه نداد تا مظلوم حق خود را بستاند و عدل را در حق خود و دیگران به جا آورد
در حقیقت مظلوم انسانی است که عدالت را می شناسد و در اندیشه آن عمل می کند ولی به هر دلیلی نمی تواند به حق عدالت خود برسد
امام حسین(ع) نیز در پی این اندیشه و هدف وارد شده ولی مظلوم واقع گردید و نتوانست به هدف ظاهری و تسلط بر ظالم دست یابد
14. قتیل العبرات و اسیر الکربات:
کشته اشک ها و اسیر رنج و بلا
بی گمان رنج و دردی که آن حضرت(ع) برای اصلاح امت تحمل کرده هیچ انسانی متحمل نشده
آن حضرت(ع) همه هستی خود و خویشان را در اجرای اوامر الهی به کار گرفت و مشقت و بلایای بسیاری را به جان خرید
این بدان معناست که ما نیز می بایست آستانه تحمل خود را بالا ببریم و حتی اگر نتوانیم مانند ایشان رنج های بسیار و بلایای بی شمار را تحمل کنیم، لااقل درمسیر حق آستانه صبر و تحمل خود را بالا برده و اجازه ندهیم تا به سادگی حق و عدالت قربانی شود
هزینه ای که امام حسین(ع) برای هدف والای خود پرداخت را هیچ انسانی نمی تواند بپردازد
15. خلیفه الله:
ایشان نه تنها خلیفه الرسول(ص) بودند، بلکه خلیفه الله در آسمان و زمین بودند و چنانکه خداوند خواسته بود، مسئولیت بزرگ خلافت را با عبودیت خود به عهده گرفت و در مقام مظهر ربوبیت الهی برای کامل کردن دیگران گام های بزرگی برداشت (بقره30 و 31)
16- امام:
تنها کسانی به این مقام رسیده اند که از آزمون های سخت الهی گذشتند و در مقام عصمت و طهارتی قرار گرفتند که ویژه مخلصان (خالص شدگان) است
17- رضی مرضی:
خداوند در آیات 27 تا 30 فجر مقام انسان مطمئن را مقام رضی مرضی می نامد
در زیارت نامه ها آمده: یا من رضاه من رضی الرحمن و سخطه من سخط الرحمن
رضایت ایشان برخاسته از رضایت خداوندی و خشم و سخط او نیز از همان خشم رحمانی است
بنابراین، در مقام فنای فی الله و بقای بالله بوده که خشم و رضایت ایشان همان رضایت و خشم الهی است